Frankrijk

Frankrijk

unsplash_mEfIhOTH27w.jpg

Algemeen
Frankrijk is met een oppervlakte van 551.700 km² het grootste land van West-Europa. Het land is 13,5 keer zo groot als Nederland. Frankrijk is topografisch bijzonder gevarieerd. Bijna twee-derde van het oppervlakte bestaat uit glooiende en heuvelachtige laagvlakten. Frankrijk telt ongeveer 65 miljoen mensen. De gemiddelde bevolkingsdichtheid in Frankrijk is 111 inwoners per km². Dit is vrij weinig in vergelijking met Nederland waar de gemiddelde bevolkingsdichtheid 452 inwoners per km² is. In Frankrijk zijn de regionale verschillen in dit opzicht groot. Zo heeft Parijs ruim 20.000 inwoners per km², terwijl de provincie Gard maar op 91 inwoners per km² uitkomt. De landbouw speelt een grotere rol dan in de economieën van de meeste andere industrielanden, wat gedeeltelijk te verklaren is uit de betrekkelijk lage bevolkingsdichtheid en uit het belang dat aan het platteland wordt toegekend voor de nationale identiteit.

Klimaat

Frankrijk vertoont sterke variaties in klimatologische omstandigheden, die samenhangen met de naar het oosten afnemende invloed van de Atlantische oceaan, de invloed van de Middellandse Zee in het zuidoosten en de aanwezigheid van gebergten. Als gevolg van de langzame verwarming van het zeewater in het voorjaar en de langzame afkoeling in het najaar, is de temperatuur langs de kust in het najaar vaak belangrijk hoger dan in het voorjaar. Hoewel het grootste deel van Frankrijk een gematigd klimaat heeft liggen de waargenomen temperatuurextremen toch ver uiteen. De meeste neerslag valt langs de westkust, op vele plaatsen meer dan 1.000 mm per jaar, met een maximum in het najaar. In het zuidoosten van Frankrijk valt de minste neerslag, jaarlijks 600 mm. De hoeveelheid neerslag wordt voor een belangrijk deel bepaald door de aanwezigheid van gebergtes. Sneeuw van betekenis komt bijna alleen in de bergen voor. Het aantal uren zonneschijn neemt in het algemeen toe als men de Middellandse Zeekust nadert, vooral gedurende de zomermaanden. Door de verschillen in het klimaat is de teelt van zeer veel verschillende landbouwproducten mogelijk. 

Economie

De economie van Frankrijk is een van de grootste ter wereld. Met een bruto binnenlands product (BBP) van 1.737 miljard euro was Frankrijk in 2005 de op vier na grootste economie per wereld en de op zes na grootste naar koopkrachtpariteit. Frankrijk si ook de op twee na grootste economie in Europa, na Duitsland en Verenigd Koninkrijk. Frankrijk inkomensverdeling is minder ongelijk dan die van andere economieën. Ook met het aantal mensen onder de armodegrens is het goed gesteld, slecht zes procent. Dit is een van de laagste in de grote industrielanden en is heel gunstig, vergeleken met andere landen.  

Agrarische sector

Frankrijk bezit 320.000 km² cultuurgrond (± 60 % van de totale landoppervlakte). Hiervan is ± 53 % akkerland, ruim 41 % blijvend grasland en bijna 5 % is bedekt met blijvende gewassen zoals fruit, olijven en wijngaarden. Het aandeel van de agrarische sector in het BBP en de werkgelegenheid mag dan afnemen, maar de invloed van de sector op de politiek (tijdens de GATT-onderhandelingen bijvoorbeeld) blijft naar verhouding groot. Het economisch welzijn van hele provincies staat of valt immers met het winstgevend kunnen produceren en verwerken van landbouwproducten. De landbouwproductie is tot nu toe merendeels grootschalig.

Landbouw

Frankrijk is zeer "boer-vriendelijk" omdat men de leefbaarheid van het platteland hoog wil houden. Voor de melkveehouderij liggen er goede mogelijkheden voor gezinsbedrijven in vooral de gebieden Normandië en Bretagne, vooral het milde klimaat met voldoende neerslag is uitstekend voor melkveehouderij. Ten noorden van de lijn Parijs en net onder de stad Parijs bevinden zich prachtige akkerbouwgebieden met grote percelen. Wat meer centraal bevinden zich ook gebieden met goede graanbedrijven. Frankrijk is wel vrij bureaucratisch dus tijdens de aankoop dienen er verschillende instanties geraadpleegd te worden voor de koop definitief is. Ook het niet vrij verhandelen van melkquota beperkt de groeimogelijkheden nog op dit moment.

Melkveehouderij

De melkveehouderij in Frankrijk wordt vooral in Bretagne en Normandië uitgeoefend. Hier zitten dan ook de meeste bedrijven waar fulltime werk voor de agrariër op het bedrijf aanwezig is. In 2007 telde Frankrijk 94.000 melkveehouders. De gemiddelde bedrijfsgrootte van deze bedrijven is 50 ha, met een melkquotum van 250.000 kg. De melkveebedrijven zijn hoofdzakelijk gemengd. Maïs wordt veel verbouwd voor de eigen ruwvoervoorziening en heeft een veel groter aandeel dan gras. Granen worden veel verbouwd omdat o.a. het stro goed gebruikt kan worden in de potstallen, waarvan er nog veel te vinden zijn in Frankrijk. Wanneer een agrariër gebruik wil maken van een machine die vrij duur is, kan hij/zij zich aansluiten bij een "CUMA" (Coopération d'Utilisation Matérial Agricole). Dit is een werktuigencoöperatie waar iedereen, afhankelijk van het aantal hectares, een deel van de kosten van de machines betaalt. Het quotum van de Franse boer is niet los te verhandelen, maar is grondgebonden. De agrariër weet dat het quotum voor anderen wel waarde heeft, zodat bij verkoop van land de grondprijs soms iets wordt verhoogd. Bij de verkoop van een los perceel kan een afromingspercentage m.b.t. het quotum worden gehanteerd van 10 % tot 50 %, afhankelijk van de situatie van de ondernemer. De melkcommissie van het departement beslist het uiteindelijke afromingspercentage. Doordat het klimaat in Bretagne en Normandië milder is dan in Nederland, kan het vee een stuk langer buiten blijven lopen. Dat de koeien negen maanden buiten kunnen blijven is geen uitzondering.

Akkerbouw

De vruchtbaarste landbouwzones komen voor op de leemplateaus van het Bekken van Parijs en in het noorden (tarwe, suikerbieten, koolzaad, vlas). Ook de Elzas, de grote riviervalleien en de geïrrigeerde zones in het zuiden zijn rijke landbouwgebieden. De haver- en gerstteelt is meer verspreid; behalve in de hierboven genoemde gebieden is zij ook elders in Noord-Frankrijk belangrijk. Maïsteelt komt voor in Acquitaine en Langedoc. Tuinbouw is vooral gelokaliseerd in de valleien van Loire, Garonne, Rhône en langs de Middellandse zeekust. De voornaamste wijngebieden zijn te vinden langs de oevers van de Rhône, de Garonne en de Loire, op de hellingen van Alsace, Champagne en France en in het westelijk Middellandse Zeegebied. De cultuurgrond in Bretagne en Normandië is van goede kwaliteit maar zeer divers. Sommige percelen zijn steenrijk, terwijl op andere percelen geen steen te vinden is. Het gebied is vrij glooiend. De prijs die men voor een hectare grond moet betalen is afhankelijk van de kwaliteit, maar ligt voor goed land globaal tussen de € 3.000,- en € 20.000,-. De pachtprijs in Frankrijk voor een hectare grond ligt tussen de € 150,- en € 300,-.

Enkele kenmerken

Lage grondprijzen pachtprijzen
Goed klimaat en cultuur
Dichtbij
Taalbarrière
Bureaucratisch en rol overheid
Landbouw kent een belangrijke rol
Snelle schaalvergroting niet eenvoudig
Gecompliceerd systeem van leveringscontracten
Moderniteit van de bedrijven is vaak matig